Bệnh thoái hóa khớp: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh

Bệnh thoái hóa khớp là gì?

Thoái là hóa khớp là bệnh lý về xương khớp rất phổ biến và thường gặp ở đối tượng trong độ tuổi trung niên trở đi. Bệnh là tình trạng tổn thương ở các sụn xương và vùng xương dưới sụn, xảy ra tình trạng viêm và giảm lượng dịch khớp.

Tuổi tác và thời gian là nguyên nhân chủ yếu khiến lớp sụn khớp dần bị thoái hóa, trở nên xù xì và mỏng đi, khớp không thể vận hành, hoạt động tốt. Cùng với đó, các phần xương dưới sụn cũng có dấu hiệu bị thay đổi về cấu trúc và hình dạng, bị xơ hóa, giảm mật độ khoáng, sự bền chắc và xuất hiện các vết nứt nhỏ.

Ở tình trạng nặng, các sụn khớp có thể bị “bào mòn” mỏng tới mức không thể che phủ được toàn bộ phần đầu xương. Nên khi vận động xương dưới sụn sẽ cọ sát vào nhau, khiến người bệnh cảm thấy đau đớn và các đầu sụn mòn hơn.

Triệu chứng thoái hóa khớp

Cũng giống như phần lớn các bệnh xương khớp khác, các triệu chứng thoái hóa khớp rất rõ ràng. Người bệnh có thể cảm nhận ngay được những ảnh hưởng của bệnh tới sức khỏe và sinh hoạt. Một số triệu chứng của bệnh là:

• Đau nhức khớp

Đây là triệu chứng xuất hiện đầu tiên và rõ ràng nhất của bệnh. Các khớp bị đau nhức và kèm theo tình trạng cứng khớp. Các cơn đau sẽ bắt đầu âm ỉ và nặng hơn khi co duỗi khớp và đặc biệt vào buổi tối. Khớp sẽ bị cứng lại khi nghỉ ngơi và giảm dần sau vài phút vận động.

Tình trạng thoái hóa khớp càng nặng thì cảm giác đau nhức, cứng khớp sẽ càng rõ ràng. Nhiều trường hợp các khớp cũng sẽ bị sưng, cơ xung quanh mỏng và yếu hơn, vận động khó khăn. Mức độ đau khớp sẽ thay đổi theo thời tiết, mức độ vận động hoặc chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày,…

• Vận động khó khăn

Bị thoái hóa khớp khiến các hoạt động của cơ thể trở nên khó khăn hơn. Tùy thuộc vào mức độ, tình trạng của bệnh các động tác cử động, co duỗi khớp bị hạn chế.

• Biến dạng khớp

Các khớp xương có thể sẽ bị biến dạng dưới tác động của bệnh thoái hóa khớp. Biểu hiện là ở phần đầu xương có thể mọc thêm các gai xương, cột sống bị gù, vẹo xương, ngón tay bị cong hoặc gồ ghề,…

• Các triệu chứng khác

Khi bị thoái hóa khớp người bệnh còn có thể gặp các triệu chứng như: teo cơ, khớp có tiếng lạo xạo khi cử động, khớp bị tổn thương sưng tấy do tràn dịch khớp,…

Nguyên nhân gây thoái hóa khớp

Bản chất của bệnh thoái hóa khớp là sự mất cân bằng giữa quá trình tái tạo và thoái hóa của các sụn khớp, xương dưới sụn và sụn bị tổn thương. Có nhiều nguyên nhân thoái hóa khớp và khiến quá trình này xảy ra “đột biến” như:

• Tuổi tác: Đây là nguyên nhân chủ yếu gây thoái hóa khớp. Các nghiên cứu đã chứng minh, tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh sẽ càng cao. Trung bình, bệnh thoái hóa khớp thường xuất hiện từ sau tuổi 40.
• Béo phì: Người béo phì, thừa cân có nguy cơ mắc thoái hóa khớp rất cao, đặc biệt là khớp gối.
• Khớp bị tổn thương: Khi khớp bị tổn thương hoặc phải hoạt động quá nhiều sẽ khiến quá trình thoái hóa khớp nhanh hơn.
• Khớp bị dị tật: Có một số dị dạng bẩm sinh ở khớp cũng khiến nguy cơ bị thoái hóa khớp nhanh hơn.
• Di truyền: Yếu tố di truyền cũng là một nguyên nhân gây thoái hóa khớp phổ biến.

Các vị trí khớp dễ bị thoái hóa

Hầu hết các khớp trong cơ thể đều có nguy cơ bị thoái hóa nếu không được chăm sóc tốt. Tuy nhiên phổ biến nhất là một số vị trí khớp như:

• Khớp gối: Nguyên nhân do vùng khớp này phải chịu trọng lực lớn để giữ cơ thể đứng vững và di chuyển. Triệu chứng của bệnh là: Đau ở phía trước và bên cạnh đầu gối, đầu gối dễ bị khuỵu xuống, ngồi xổm khó đứng dậy, tê chân,..
• Khớp háng: Triệu chứng của bệnh là tình trạng đau nhức ở trong phía trước háng, đau ở đùi, sau mông và lan dần xuống đầu gối.
• Khớp ngón tay, bàn tay: Ở vùng gốc ngón cái và các khớp ngón tay bị sưng đau, sau lan dần khắp bàn tay. Ngón tay hình thành các nốt cứng, gồ ghề và bị cong.
• Cột sống lưng: Các cơn đau bắt đầu từ lưng sau lan xuống mặt trong của đùi và lưng. Người bệnh thường bị đau nhiều trong khoảng 30 phút khi mới ngủ dậy, sau đó các cơn đau có thể kéo dài âm ỉ cả ngày và nặng hơn khi hoạt động nhiều.
• Cột sống cổ: Biểu hiện của bệnh là tình trạng đau mỏi ở sau gáy, sau lan xuống cánh tay và chèn ép lên một số dây thần kinh.
• Khớp bàn chân: Vị trí thường bị tác động là gốc của ngón cái, khiến ngón cái bị cứng hoặc cong vẹo, đi,  đứng gặp nhiều khó khăn và đau đớn.
• Gót chân: Người bệnh thường có cảm giác khó chịu ở gót chân, đặc biệt là vào buổi sáng khi vừa bước xuống giường.

Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp

Ngay khi thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường của bệnh ở các vùng khớp trong cơ thể, người bệnh nên đến cơ sở y tế để kiểm tra chi tiết và bác sĩ sẽ đưa phác đồ điều trị phù hợp. Tùy vào mức độ, vị trí của bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn cách điều trị thoái hóa khớp bằng tây y, đông y, dân gian nhằm giảm nhanh các triệu chứng bệnh và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mỗi phương pháp chữa thoái hóa khớp đều có những ưu điểm cũng như hạn chế riêng. Tuy nhiên, đều hướng đến tác dụng quan trọng là đẩy lùi nhanh chóng các triệu chứng bất thường, đau nhức ở các khớp xương. Tiếp đó mới đến điều trị căn nguyên bệnh từ sâu bên trong.

Chữa thoái hóa khớp bằng Tây y, được sử dụng chủ yếu là phương pháp nội khoa dùng thuốc và kết hợp vật lý trị liệu, chỉ những trường hợp bệnh rất nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng mới cần can thiệp bằng phẫu thuật ngoại khoa. Các loại thuốc được sử dụng chủ yếu là thuốc kháng sinh, tiêu viêm, giảm đau, thuốc xoa bóp,… để giảm triệu chứng bệnh.

Với phương pháp Đông y, cũng sử dụng thuốc điều trị và kết hợp châm cứu, bấm huyệt khi cần thiết. Đông y sử dụng bài thuốc với các loại thảo dược quý có tác dụng điều trị những đơn đau thoái hóa khớp nhanh chóng, hạn chế sự phát triển và ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh tới sức khỏe.

Còn cách chữa thoái hóa khớp bằng dân gian sử dụng chủ yếu là các loại nguyên liệu tự nhiên theo bài thuốc được truyền lại từ lâu đời. Dược tính thiên nhiên của các nguyên liệu này có tác dụng làm giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh thoái hóa khớp. Người bệnh có thể dễ dàng thực hiện tại nhà, thường được dùng trong trường hợp bệnh nhẹ và chưa có chuyển biến nghiêm trọng.

Không phải tất cả bệnh nhân sử dụng các phương pháp giống nhau đều cho hiệu quả tốt và như nhau. Bởi, chữa thoái hóa khớp không chỉ phụ thuộc vào đặc điểm, tình trạng của bệnh mà cơ địa của từng người cũng có ý nghĩa rất quan trọng. Có người hợp thuốc sẽ cho hiệu quả điều trị rất nhanh chóng, có người cơ địa đặc biệt thì thời gian điều trị sẽ khác nhau.

Để quá trình điều trị bệnh thoái hóa khớp có thể mang lại hiệu quả tốt nhất trong thời gian ngắn, người bệnh nên chủ động khám, chữa sớm ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường của bệnh.

Các phương pháp phòng tránh bệnh thoái hóa khớp

Nhiều người quan niệm thoái hóa khớp là quy luật “bất di bất dịch” của đời người, tuổi cao, cơ thể lão hóa sẽ dẫn đến thoái hóa khớp. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể phòng tránh và ngăn ngừa phát triển được bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và vận động, nghỉ ngơi hàng ngày.

• Sinh hoạt điều độ: Cần có chế độ sinh hoạt, vận động và nghỉ ngơi điều độ, để có thể được thư giãn, thả lỏng, thoải mái. Hạn chế tiếp xúc quá nhiều với các tác nhân khiến quá trình lão hóa đẩy nhanh hơn như: máy tính, ti vi, hóa chất,…
• Tinh thần thoải mái: Suy nghĩ lạc quan, tích cực, hạn chế áp lực, mệt mỏi có ý nghĩa rất quan trọng giúp phòng tránh bệnh thoái hóa khớp và quá trình lão hóa của cơ thể.
• Vận động thường xuyên: Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên và điều độ giúp xương khớp khỏe mạnh, dẻo dai và hạn chế thoái hóa.
• Không mang vác quá nặng

• Chế độ ăn uống khoa học: Cân bằng chế độ ăn uống đủ chất, thường xuyên bổ sung các chất khoáng, vitamin, chất xơ, canxi,… để cơ thể khỏe mạnh và giảm thoái hóa khớp.

Trên đây là những thông tin về bệnh thoái hóa khớp cũng như cách điều trị và phòng tránh bệnh. Tất cả mọi người đều cần nhận thức và hiểu về căn bệnh “theo quy luật tự nhiên” của con người này để có thể ngăn ngừa cũng như không bị ảnh hưởng bởi những biến chứng nguy hiểm của bệnh đến sức khỏe, sinh hoạt.

>>  3 Nhóm thuốc điều trị thoái hóa khớp cho hiệu quả nhanh chóng